W obliczu nasilających się zmian klimatycznych, zbiorniki retencyjne stają się jednym z najskuteczniejszych rozwiązań w zarządzaniu zasobami wodnymi. Niniejszy artykuł przybliża temat dużej retencji wodnej, jej znaczenia dla środowiska i gospodarki oraz planów rozwoju w Polsce.
Czym są zbiorniki retencyjne?
Zbiornik retencyjny to sztuczny zbiornik wodny, zazwyczaj tworzony na rzece za pomocą zapory regulującej odpływ wody. Jego głównym zadaniem jest magazynowanie wody w okresach jej nadmiaru i umożliwienie jej wykorzystania w czasie niedoboru. Zbiorniki te pełnią kluczową rolę w łagodzeniu skutków zarówno suszy, jak i powodzi, poprawiając tym samym bilans wodny danego obszaru.
Retencja w Polsce – stan obecny i plany na przyszłość
Obecnie Polska retencjonuje zaledwie 6,5% wody, co jest zdecydowanie niewystarczające dla potrzeb naszej gospodarki. Dla porównania, w Hiszpanii retencja sięga 45% przy 1900 zbiornikach. Plan rządowy zakłada dwukrotne zwiększenie retencji do 2027 roku, co jest krokiem w dobrym kierunku, biorąc pod uwagę, że Polska należy do najuboższych w zasoby wodne krajów w Europie.
Korzyści płynące ze zbiorników retencyjnych
Zbiorniki retencyjne pełnią wiele istotnych funkcji:
- Zabezpieczają przed powodzią i suszą
- Wspomagają rozwój elektrowni wodnych
- Stają się siedliskami dla wielu gatunków zwierząt, szczególnie ptactwa
- Służą jako atrakcje rekreacyjne i turystyczne
- Mogą pełnić funkcję miejskich kąpielisk
Lokalizacja zbiorników retencyjnych
Zbiorniki retencyjne znajdują się na terenie całego kraju, szczególnie w regionach górskich, gdzie naturalne spadki wody ułatwiają ich projektowanie. Powstają najczęściej powyżej obszarów zalewowych, gdzie zagrożenie powodziowe jest największe.
Inne formy ochrony przeciwpowodziowej
Oprócz zbiorników retencyjnych, istnieją inne formy zabezpieczeń przed skutkami powodzi, takie jak:
- Zapory wodne z jazami upustowymi
- Wały przeciwpowodziowe
- Poldery zalewowe
Podsumowanie
Zbiorniki retencyjne są kluczowym elementem w adaptacji do zmian klimatycznych i zapobieganiu ich groźnym konsekwencjom. Zwiększenie retencji w Polsce jest niezbędne dla zabezpieczenia zasobów wodnych i zrównoważonego rozwoju gospodarki. Inwestycje w tę dziedzinę przynoszą korzyści nie tylko w zakresie bezpieczeństwa przeciwpowodziowego, ale także w obszarze energetyki, ochrony środowiska i turystyki.
